Serpico (1973)

Er zijn wel meer films over de agent die corruptie binnen eigen gelederen wil aanpakken. Maar meestal zorgt dat voor cliché Hollywoodvehikels. Serpico is wat rauwer en realistischer. De figuren zijn karikaturen geworden, Pacino is hier ook nog niet de schreeuwende alpha man (wat hem best wel afgaat in andere films). Al Pacino speelt hier echt de pannen van het dak. Sidney Lumet brak door met z'n debuutfilm 12 Angry Men en maakte niet veel later ook het boeiende The Hill met Sean Connery in een onderschatte rol. Met The Offence overleefde hij al de jaren '60 en opvolger Serpico is weer Lumet aan de top. Met latere films als Dog day afternoon, Murder on the Oriënt Express en The Verdict is dit wel het genre dat hij vooral meester is. Zijn uitstap The Wiz is het bewijs dat hij niet alle genres aan kan. Mooie muziek, passende setting, bijhorende sfeer en opbouw, ... Een wat vergeten klassieker die zeker gezien mag worden!

Als aanhanger van method acting ging Al Pacino echt undercover in gevaarlijke buurten in New York om z'n rol voor te bereiden. Hij bracht heel wat tijd door met de echte Frank Serpico, wiens uiterlijk en manier van bewegen hij imiteerde. Z'n spreekstijl paste hij aan met een Italiaans accent en een nasale stem. Bij z'n woede-uitvallen en versierpogingen zit nogal wat improvisatie. De verschillende undercoververmommingen gaven leuke mogelijkheden. De scènes werden in chronologisch omgekeerde volgorde opgenomen, zodat ze z'n baard en snor geleidelijk aan in moesten korten. Hij was dus letterlijk geknipt voor die rol. Het begint met het geluid van een sirene en de ambulancerit, waarna ruim tien jaar teruggesprongen wordt, alsof de gewonde Serpico z'n leven aan z'n ogen voorbij ziet gaan. Net vóór die sprong wordt er ingezoomd op z'n oog. Met klokkenluiders loopt het zelden goed af, en dat heeft Serpico aan den lijve ondervonden. Als individu met goede bedoelingen ervoer hij een groepsdruk om mee te draaien met het corrupte systeem. Niet enkel het aannemen van geld was een probleem, maar ook het buitensporige geweld en het kunstmatig opdrijven van het aantal arrestaties. De Italiaanse achtergrond van Serpico wordt benadrukt in enkele familiescènes en wanneer hij luidkeels een aria van Puccini meezingt. Hij had het moeilijk om bondgenoten te vinden, ook in z'n privéleven. In dieren had hij meer vertrouwen dan in mensen. Hij was eigenaar van een bobtail, een wit muisje dat heroïne op kan sporen en een lichtroze molukkenkaketoe. De echte Frank Serpico, die in recente jaren mee protesteerde tegen politiegeweld, zal dankzij deze biopic in de herinnering voortleven.

Een verhaal met relatief weinig 'actie' misschien, maar Lumet lost dat op door de ontwikkelingen via een veelheid aan korte snelle scènes te tonen. Slechts voor de belangrijkste stukken neemt hij rust en geeft hij ruimte aan Pacino's acteervuurwerk. Knap gedaan. Prachtige beelden verder van dat typische, bijna failliete New York uit de jaren '70 waar zowel de straten als de inwoners aan verval onderhevig zijn. Om nog even terug te komen op de korte scènes: die geven dus ook ruim baan aan de fascinerende verkleedpartijen van Serpico. Ik hoopte op Google Afbeeldingen een collage terug te vinden, maar dit is het beste wat ik erover kon vinden: klik.