Daens (1992)

Pastoor Daens. Toch een stukje Vlaamse filmgeschiedenis die volgens mij verplichte kost is (geweest) in middelbare scholen. Ik weet alvast dat ik 'm daar voor het eerst gezien heb, als jonge knaap. En zoveel jaren later blijft dit een uitstekend sociaal drama met een cast om u tegen te zeggen en een prachtig setdesign. Het verhaal omvat zowat de hele Vlaamse ontvoogdingsstrijd, van het algemeen stemrecht over de verbetering van de werkomstandigheden van de arbeiders, de bestrijding van de armoede tot het omverwerpen van de Franstalige bourgeoisie. Topper.

Deze film is nog steeds actueel. Verplaats je in de omstandigheden van de Derde Wereld van vandaag. Na meer dan 100 jaar komen deze situaties nog steeds voor. Denk aan je kleding b.v. Deze film geeft het heel goed weer, het pure onrecht

Daens is een monument in de Vlaamse filmwereld. Jan Decleir is dit evenzeer, zeker door zijn film Mira, maar met deze Daens zette hij ook zijn stempel voor een volgende generatie. Wat “Het verdriet van België” van Hugo Claus was in de literaire wereld, is Daens in de filmwereld. Net niet die grote ultieme internationale bekroning. Geen Nobelprijs voor de ene, geen Oscar voor de andere. Maar dat wil nog niet zeggen dat het slechte producties zijn, integendeel. Daens grijpt je sowieso naar het strot door zoveel onrecht, armoede en verpaupering in het eind negentiende eeuwse geïndustrialiseerde provinciestadje Aalst. De Sossen bestonden nog maar net en het waren vooral de Katholieke politici die de plak zwaaiden. Daens schetst een harde wereld om te overleven, om te vechten op brood op de plank te krijgen, om elk lid van de familie in te zetten in het kapitalistisch radarwerk. Moeder waarom leven wij? Daens is een film die vele facetten belicht zoals de politieke strijd tussen de traditionele partijen, armoede en kinderarbeid. Die ene scène waarbij een kind onder de machine terechtkomt en waarna een optocht plaatsvindt, is hét symbool van de film. Sterke film, ook na zoveel jaren en herzieningen. Nog steeds één van Vlaanderens mooiste. Knappe film van Coninx.