Les Aventures de Rabbi Jacob (1973)

Ik heb deze film destijds als kind al in de bioscoop gezien en had daar nog steeds goede herinneringen aan. Nu vele jaren later heb ik de film weer eens gezien en ik vind hem nog steeds erg leuk. Waarschijnlijk ook zelfs de leukste van de Louis de Funes films. Weliswaar zo'n typische klucht en uiteraard ook weer volstrekt ongeloofwaardig. Maar het verhaal bouwt heel leuk op en zit vol met leuke scenes en grappen. Een bijzondere uitschieter in z'n genre.

Zo'n ouwe komedie wordt wel eens afgedaan als simpele humor, maar eigenlijlk zit het heel vernuftig ineen. Er zijn visuele grappen waarin de mens het opneemt tegen de machines en de automatisering, met name in de kauwgomballenfabriek. Het bekken trekken is gemotiveerd, zoals wanneer hij een signaal probeert te geven aan de politie. Louis "de Funniest" krijgt z'n gebruikelijke driftbuien, waarbij hij een specht imiteert, zinspelend op z'n naam Pivert (groene specht). Z'n gedrag is vaak onlogisch, bv. wanneer hij een paraplu vasthoudt in die vijver, alsof dat nog zal helpen. De uitgestelde reactie is ook een bekende techniek, wanneer hij beleefd knikt naar een schurk, om een paar seconden later te beseffen dat hij in gevaar is. Het hele gegeven draait rond een persoonsverwisseling, waarbij hij zichzelf al eens op een klunzige manier verraadt, door een kruisteken te slaan of door zondag te zeggen in plaats van sabbat. Antisemitisme is een delicaat onderwerp voor een komedie. Pivert maakt stigmatiserende opmerkingen over joden, maar ook over Belgen en andere nationaliteiten. Tegen het einde komt hij tot inzicht en wordt hij breeddenkender. Er komen Jiddische woorden in voor als mesjogge en sjtreimel (bonten hoed). Kolonel Farès is wellicht geïnspireerd door kolonel Qadhafi. Het hoge tempo, de totale overgave van De Funès aan z'n rol en de mengeling van ernst en kolder, maken hiervan een van de betere komedies uit de jaren '70.

Lachen. Vooral het eerste uur met die kauwgomfabriek zag ik De Funès op zijn best. Wanneer het hele circus met de Joden begint werd het allemaal wat minder om daarna op een absurde manier te eindigen. Er zit een hoop actie in waardoor dit een heel levendige en nerveuze komedie is geworden. Een kleine industrieel wordt betrokken in een politieke samenzwering en om aan zijn belagers te ontsnappen vermomt hij zich op een bepaald moment als een rabbijn. Daarna moet hij diverse Joodse rituelen begeleiden in de gemeenschap. En net uit dat laatste kon meer gehaald worden. Maar De Funès blijft een unieke komiek... na hem kwam enkel Rowan Atkinson nog in zijn buurt. Geen favoriet voor mij : de hoge cijfers voor De Funès hou ik achter voor Le Corniaud, La Grande Vadrouille en Le Grand Restaurant.