Loin des Hommes (2014)

Prachtige landschappen. Sfeervolle muziek. En een resem interessante moreel-existentialistische dilemma's…aan welke wet moet een mens gehoorzamen?...de schakel zijn in een onrechtvaardig bestel?...of toch proberen leven volgens een eigen ethisch systeem, waarin het leven zelf het hoogste goed is?...kan men zich echter onttrekken aan zoiets overheersend onrechtvaardig als een oorlog tussen rebellen en kolonialen, tussen vrijheidsstrijders en onderdrukkers?...wat echter als die op hun beurt de nobele volksverheffing van een leraar in een verlaten oord subsidiëren?...en wat als er ondertussen, tijdens de hele queeste, nog slachtoffers vallen, wat betekenen goed en kwaad dan nog?...en en en, kan een mens “loin des hommes” leven, zich terugtrekken uit het bestaan, of moet er vroeg of laat toch gekozen worden…? Dus interessant. Hoewel ook te traag. Op het ritme van het leven ginder, stap per stap, voet voor voet…en net daar kon ik niet in meegaan. De losse eindjes, de weinige psychologisch-anekdotische achtergrond van de personages, het uitgepuurde waar de hele film naar op zoek gaat…mij deed het op den duur eerder stram aan. Dus 2,5*.

Sombere film die inzoomt op een queeste van twee mannen en zich afspeelt in een imposant en kaal berglandschap. En dat alles tegen de achtergrond van de Algerijnse afscheidingsstrijd in de jaren 50. Het verhaal ontwikkelt zich traag. De karakters laten niet veel los. Hier en daar een stukje levensgeschiedenis, maar (bijna) nooit het hele verhaal. De kijker moet de lege plekken in de levensverhalen zelf grotendeels invullen. De personages leren elkaar kennen en groeien langzaam naar elkaar toe. De kijker groeit echter niet mee. Die blijft beschouwend op afstand. De personages gedragen zich tamelijk gelaten. Ze voegen zich in hun lot. Zelfs als dat lot niet overeen komt met gemaakte plannen of wensen. Ach ja, het komt zoals het komt. De mens wikt...etc. Emotie en verweer hebben niet veel zin. Even slikken en weer door. Geen vrolijkmakende materie. Wel fascinerend. Goed acteerwerk van Mortensen en Kateb. Somber, traag en afstandelijk. Net als de film.

Een western over moraliteit, rechtvaardigheid en mannelijkheid in aanloop naar de Algerijnse burgeroorlog, een historische gebeurtenis die een definitieve breuk zou vormen met het Franse kolonialisme. Viggo Mortensen speelt een basisschoolleraar die wapengekletter en zijn militaire dienst afzwoor, maar officieel nog in functie is bij het koloniale bewind. Wanneer een van moord beschuldigde dorpeling (Reda Kateb) bij deze Daru wordt afgeleverd, moet de Fransman besluiten of hij de gebrandmerkte aflevert bij de autoriteiten of hem laat lynchen door z'n dorpsgenoten. In 'Loin des Hommes' (2014) brengt David Oelhoffen het barre woestijnlandschap tot leven als een personage op zichzelf, als een stille getuige van het menselijke gewoel en de plotselinge machtswisselingen. Het is zinnelijke cinema vol schitterende sfeerbeelden met zwijgzame mannen die nader tot elkaar komen, of onmenselijke beslissingen moeten nemen omdat de extreme omstandigheden hen daartoe dwingen. Oorlog haalt het beste en het slechtste in mensen naar boven. Al is het een tikkeltje oriëntalistisch hoe een witte Viggo Mortensen 'de rechtschapen figuur' is die zich ontfermt over het lot van een verschoppeling. Goedheid is een sprankje westerse beschaving in een onbeschaafde woestenij, zelfs tijdens de laatste stuiptrekkingen van het kolonialisme.