Straight Time (1978)

Aantrekkingskracht van deze film is dat ze het verhaal voor zich laat spreken, en ons veel te denken geeft met wat voor een persoonlijkheid we in de persoon van Dustin Hoffman eigenlijk te maken hebben. Het blijft alleszins ambigu, want hoeveel afgrijzen we ook voor de glibberige reclasseringsambtenaar mogen voelen, wanneer bij Hoffman eenmaal het hek van de dam is, slinkt de sympathie die we eerder voor hem voelden zienderogen omdat de daden die hij begaat op een bepaald moment toch wel erg bruut worden. Dus als standaard systeemkritiek (de overheid die de misdaad helpt reproduceren) fungeert deze film toch ook niet helemaal. Tegelijkertijd verdwijnt de sympathie die we voor Max Dembo voelen toch ook nooit helemáál, omdat het deels aan Hoffmans impulsiviteit te wijten is dat hij helemaal ontspoort. Gary Busey rol in het geheel wordt naar het einde toe wat karikaturaal, en hoewel er natuurlijk een lafaard-verrader in het spel moest komen is Busey lafhartige gelaat in de voor hem fatale scene wat al te uitgestreken. Wat dat betreft is de rol van Dean Stanton die als twijfelend, maar verstandig nuancerend tegenwicht moet dienen een stuk interessanter. De bankovervalscene deed veel denken aan die in Heat van Michael Mann, en wist bij mij een soortgelijk gevoel op te roepen.

Een film met een prachtrol van Dustin Hoffman. Een wat onbekender werk van regisseur Ulu Grosbard. Onterecht onbekend, want het verhaal is goed, de cast is goed en de regie is goed. Met name het fantastische acteerwerk van Hoffman tilt de film ver boven de doorsnee uit. Zijn personage heeft nuance. Zijn personage is gedifferentieerd. Zijn personage wekt spanning op. Hij trekt iedereen om zich heen mee de hoogte of de afgrond in. Zijn personage vertegenwoordigt een sluimerend gevaar dat de gehele film in iedere scène op punt van uitbarsten staat. Het verdicht zich. Het rekt zich weer uit. Het suddert. Omdat in de loop van het verhaal bepaalde hebzuchtige en gewetenloze trekjes in Hoffman’s karakter zichtbaar worden, vormt het explosiegevaar een magnifieke dreigende factor in het verhaal. De film zoomt in op de duivelse vicieuze cirkel waaruit een notoire crimineel maar moeilijk kan ontsnappen. Zijn confrontaties met de bureaucratie in de vorm van reclasseringsambtenaar M. Emmet Walsh zijn frustrerend, schrijnend en kweken begrip voor de keuzes van Hoffman. Fijne rol ook van Walsh als arrogante gezagsdrager die mij bijzonder irriteerde. De man verdwijnt helaas te vroeg uit de film. Wel met een gedenkwaardige knal. Dat wel. Een jonge en bloedmooie Theresa Russel heeft een wat vlakke en onpeilbare rol. Het script geeft haar personage te weinig ruimte om zich volledig te ontplooien. Met de vraag waarom zij zich in hemelsnaam aangetrokken voelt tot de explosieve crimineel Hoffman, worstelde ik een beetje. Die vraag wordt jammer genoeg niet van een bevredigend antwoord voorzien. Sowieso voelde het onbevredigend hoe het potentieel van haar personage niet voldoende wordt uitgebuit door het script. Hoe knap dus van Russel om met de karige elementen die zij van de schrijvers krijgt aangereikt zo fantastisch aanwezig te zijn. Schitterende actrice. Straight Time is spannend, kijkt ongemakkelijk en heeft eens niet een clichématig happy end. Heel verfrissend. Fijne film.

Prima misdaaddrama met Dustin Hoffman in topvorm als net uit de gevangenis ontslagen crimineel die moeite heeft op het rechte pad te blijven. De plot (gebaseerd op een boek van Edward Bunker, die hier ook een klein rolletje heeft) kan ermee door maar is ondergeschikt; het zijn vooral de lekker rauwe sfeersetting en dialogen, alsmede de kleurrijke supporting cast die hier iets memorabels van weten te maken. Mooie rollen van Theresa Russell, M. Emmet Walsh, Harry Dean Stanton en Gary Busey. Die laatste heeft ook een opmerkelijke scene met zijn hier nog piepjonge zoon Jake. De latere rotkop van die gast is al duidelijk te herkennen.