Don't Look Now (1973)

Met het overlijden van Roeg vandaag een 'goede' reden deze klassieker eindelijk eens te kijken. De openingsscène, tja, die doet het hem natuurlijk. Ik had hem overigens ook al wel eens voorbij zien komen (oa bij Zomergasten met Tom Barman als ik me niet vergis). Geweldig staaltje spanningsopbouw, fantastische editing en superdramatisch einde. Vervolgens verplaatst de film zich naar Venetië dat in die tijd in de winter nog gewoon vrijwel op slot ging: de stad is desolaat en in verval. De immer betoverende Christie en een zichtbaar depressieve Sutherland proberen er hun leven weer een beetje op te pikken, maar krijgen te maken met omineuze voorspellingen, flitsen uit het hiernamaals, een seriemoordenaar en twee mysterieuze zussen. Met mysterieus is het kernwoord van deze film denkelijk wel genoemd. Bij alles en iedereen krijgt de kijker door de montage en de (puike) muziek een slecht gevoel, of het nu een hoteleigenaar, een politiechef of een priester is. Constant wordt de spanning zo aangezwengeld; hoe en wat is er nu precies gaande daar met het stel? Wie van de twee is er eigenlijk langzaam gek aan het worden? Wie op zoek is naar hapklare antwoorden zal ze aan het eind alleen niet vinden: Roeg vindt het genoeg om met wat suggesties te smijten en het daarbij te laten. Het gepsychologiseer kan daarna aan de keukentafel thuis plaatsvinden. Een paar scènes springen er wel uit: die opening dus, daarnaast een langdurige en fraai gefilmde seksscène maar óók zeker het ongeluk in de kerk: een staaltje spanningsopbouw en actie om je vingertjes bij af te likken. Soms meandert de film wat en ben je als kijker wel toe aan iets meer 'meaty verhaal', maar Don't Look Now houdt het ook dan vooral bij sfeervolle suggestie en dromerige mysterie. Al met al een fijne eerste postume kennismaking met Roeg, maar geen overdonderende.

de magnifieke puzzel die Roeg hier voor onze voeten gooit, krijg je zo goed als volledig klaargelegd op het einde maar ik ben vooral dankbaar voor de weg er naar toe. Een messcherpe montage, de herkenningselementen om het voorgevoel te illustreren zoals de kleur rood in het algemeen en het meisje in rood jasje in het bijzonder, de 2 zussen die overal verschijnen, vensters die openzwaaien en natuurlijk de locatie van Venetië in de winter met lege, duistere straatjes, gesloten hotels (kamers met lakens over de meubels) en in de kanaaltjes horen we geen zingende gondellaars maar politie mensen die op zoek zijn naar een serie moordenaar. Het scenario suggereert Religie als duistere kracht maar voor Roeg zijn de echte demonen trauma's en onverwerkt verdriet. Misschien dat Roeg zijn personages wat uit het oog verliest maar hij is geen klassieke verteller waardoor karakters en plot op de achtergrond geraken. Roeg maakt een film zoals een beeldhouwer met hamer en beitel een standbeeld uithouwt maw door te spelen met vormgeving (vooral montage en niet lineaire vertelstructuur) komt hij tot een eigenzinnige maar verduiveld knappe film.

Uitstekende film waarin een koppel dat treurt om de dood van hun dochtertje een tijd lang in Venetië verblijven. Een film over rouwverwerking verpakt als een occulte thriller. Een aantal sterke scenes, die vooral vanwege de manier waarop ze gemonteerd zijn een onheilspellend gevoel weten op te roepen. Vol symboliek en terugkerende elementen is het echter geen gemakkelijke film.