De Avonden (1989)

Toch heel anders dan het boek. Ik heb het boek twee keer gelezen, en ik heb nooit gedacht dat Frits homoseksueel of psychotisch zou zijn. Slechts 'een beetje anders'. In de film komt dat wel heel sterk naar voren.[/url] de film heb ik vanavond gezien. Natuurlijk is het niet een heel ander verhaal: ze blijven wel bij de essentie van het verhaal, alleen richten ze het op een andere manier in. 'Scenes' uit het boek komen bijvoorbeeld niet voor in de film. Andere scenes, zoals met de suikerlepel en de bessen-appel komen wel zowel in de film als in het boek voor. Ook de dromen zijn heel anders, en het voorstel zijn ervaringen met zijn ouders[/spoilers] op te schrijven zit geloof ik ook niet in het boek. Wat ík dacht dat de essentie was van het boek ("Het gaat erover dat Frits zich stoort aan zijn ouders, maar uiteindelijk wel gewoon van ze houdt"), vond ik in de film een beetje een bijzaak gemaakt worden. In het boek komt de hele seksualiteit dan weer nauwelijks tot niet aan de orde. De film vind ik wel een stuk aangrijpender dan het boek en zelfs wat toegankelijker, hoewel het me een ontzettend vage film lijkt als je het boek niet hebt gelezen. Wat ik aan de ene kant jammer vind, is dat Frits zijn 'gedrag' niet verklaard wordt. Aan de andere kant gebeurt dat in het boek ook niet en daardoor kun je jezelf wel meer identificeren met Frits omdat je je eigen ervaring invult, in plaats van dat je een set ervaringen voorgeschoteld krijgt. Ik kon goed meeleven met de personages. Wat ik wel een minpunt vind, is dat je Frits zijn gedachtes niet zo meekrijgt. In het boek vond ik juist de manier waarop hij dacht heel interessant. Het allerlaatste shot vond ik ook een beetje té dramatisch. Om positief te eindigen: het was bij vlagen echt behoorlijk grappig ook!

Stiekem toch wel een beetje verrast. Ik ben geen al te groot liefhebber van de ‘betere’ Nederlandse literatuur, maar wellicht dat ik De Avonden toch een keer ga lezen. Hier verwachtte ik een hoop post-tweede-wereldoorlogtrauma’s te zien. Viel reuze mee, al zou je de boodschap er wel aan kunnen koppelen. Ik vond het ergens best interessant om een jaren veertig versie te zien van een compleet ontregeld gezin met trekjes die tegen het absurde aan zitten. Zo zijn er behoorlijk wat toffe scenes. (niet met je paplepel in de suikerpot!) Het acteerwerk is goed, al is het wel weer typisch archaïsch Nederlands acteerwerk. Geen enkel probleem wat mij betreft. Ook niet dat Nederlandse films van twintig jaar geleden er uit zien alsof ze tien a twintig jaar ouder zijn. Prachtige poster ook.

Ik vond het zeker geen slechte film, maar vond toch dat het boek niet erg serieus genomen werd. De toon, stijl, sfeer etc van het boek kwam op mij niet over in de film. Vraag is natuurlijk ook of een boek als 'De avonden' zich zo goed uitleent voor een verfilming. Denk dat een toneelstuk geschikter is (en die bestaat geloof ik ook).