King Kong (1933)

Oude avonturen gingen vaak over fictieve ontdekkingsreizen naar de zuidelijke zeeën. Tegenwoordig zouden het verre planeten zijn in plaats van onontdekte eilanden met prehistorische monsters. King Kong onstond uit een nachtmerrie van screenwriter Merian C. Cooper. Als gevechtspiloot tijdens de Eerste Wereldoorlog droomde hij over het bevechten van een monster vanuit vliegtuigen. Door het derde bedrijf in New York te plaatsen wordt het fantastische met het realistische verenigd. In de eerste twintig minuten is er nogal wat voorafschaduwing: het kleine aapje, de angstige, opwaartse blik van Fay Wray. Zij verschijnt als onbekwame dievegge, al zijn haar kapsel en make-up iets te mooi voor iemand die geen appel kan betalen. Dit was vóór de Hayscode, wat blijkt uit de gewaagde jurk tijdens de fotosessie. Koning Kong staat voor mannelijkheid. De Empire State Building is een fallus. Het beest vecht niet uit slechtheid, maar om z'n territorium te verdedigen. Jack lijkt op hem. Ook hij is een macho bij wie de zachtaardige kant geleidelijk naar boven komt. Fay Wray werd de scream queen, een zwakke vrouw die gered moet worden, maar ook de schoonheid die de macho verzwakt. De inboorlingen worden als primitieve wilden voorgesteld, zoals meestal in die ouderwetse avonturen. De technische middelen van toen werden uitgebuit: stop-motion, miniaturen, poppen, schermen met bewegende beelden als decor... De schreeuw van Kong zou een combinatie zijn van het gebrul van een leeuw en een tijger, achterwaarts en vertraagd afgespeeld. Ook al weet je dat je naar een bewegend poppetje zit te kijken, toch ga je meeleven met het misbegrepen wezen.

Sterke oerklassieker die reeds vele remakes kende. En ondanks het feit dat het er allemaal behoorlijk knullig uitziet, is het toch allemaal erg degelijk en vakkundig gemaakt. Zeker voor de periode van 1933 moest het een huzarenstukje geweest om alles in elkaar te knutselen. Kong heeft de afgelopen decennia wel enkele positieve gedragswijzigingen ondergaan. In de versie van 1933 echter is hij weinig sympathiek en gaat hij erg bruut en meedogenloos tekeer tegen de mensheid. Er sterven toch wel wat onschuldigen - ook in New York - waardoor Kong monsterlijk wordt voorgesteld. Het is natuurlijk maar zeer de vraag hoe verantwoordelijk de mens zélf is voor dit gedrag. Daar waar in latere versies de romance (toch alvast vanuit 1 kant) meer aandacht krijgt, is het hier een onvervalste ontvoering. Ook bij Ann Darrow is er weinig begrip voor Kong en het enige wat ze kon was dan ook gillen. Gillen uit angst en paniek. De andere monsters en dino waren eveneens knullig, maar toch erg vermakelijk en fijne gevechten. Er komt toch wel wat op je af en de makers hebben niet op een beest meer of minder gekeken. Ook de moerassen en de boomstam-scène werden mooi weergegeven. Het hoogtepunt blijft natuurlijk The Empire State Building, legendarische scène. Mooi!

Onverwoestbare klassieker, nog steeds geweldig. Wat zou ik graag naar 1933 willen afreizen om dit in de bioscoop te kunnen zien. De impact die dit destijds gehad moet hebben... De spannende plot, de leuke personages, de mooie production design en de eersteklas stopmotion-effecten- alles draagt bij aan de magie van het geheel. En wat een ambitie hadden de makers destijds, niet te geloven. Om in 1933 op deze schaal allerlei monsters spectaculair tegen elkaar te laten vechten, daar was heel wat lef voor nodig. Het tempo ligt ook verrassend hoog, met vanaf het moment dat de hoofdpersonen op het mysterieuze eiland aankomen een niet aflatende stroom van aktiescenes en spektakel, resulterend in één van de meest iconische finales uit de filmgeschiedenis.